Dyskopatia szyjna

Dyskopatia szyjna to stan, w którym dochodzi do zwyrodnienia krążków międzykręgowych szyjnej części kręgosłupa. Do najczęstszych objawów zalicza się ból szyi i ramion, sztywność barków, zawroty głowy czy utratę równowagi, które doprowadzają do obniżenia sprawności w codziennym funkcjonowaniu. Dowiedz się, co jest przyczyną dyskopatii szyjnej i jak sobie z nią radzić.

Dyskopatia szyjna – charakterystyka

Dyskopatia szyjna to choroba cywilizacyjna, z którą zmaga się coraz większa liczba osób. W różnym stopniu zaawansowania dotyka 30-40% pacjentów powyżej 40 roku życia, a pacjentów-seniorów w 80%. Dolegliwości szyjne zajmują trzecie miejsce pod względem częstości zachorowań wśród wszystkich schorzeń przewlekłych zaraz za bólem lędźwi i wysokim ciśnieniem krwi (dane Głównego Urzędu Statystycznego z 2014 roku).

Dyskopatia szyjna ma miejsce wówczas, gdy dochodzi do zmian lub uszkodzenia dysków międzykręgowych w tkance chrzęstnej kręgosłupa. Wydobywająca się ze środka zawartość jądra miażdżystego dysku uciska nerwy, powodując tym samym uciążliwy ból. W zależności od lokalizacji przepukliny dolegliwości mogą rozprzestrzeniać się na okolice szyi, ramion i palców rąk.

Dyskopatia szyjna – przyczyny

Na dyskopatię szyjną najbardziej narażone są osoby starsze oraz prowadzące siedzący tryb życia, które pracują w niewygodnej pozycji przez wiele godzin i wykonują powtarzalne ruchy. Oto wszystkie czynniki wpływające na rozwój tego schorzenia wymieniane przez specjalistów:

• nieodpowiednie warunki do snu (źle dopasowana poduszka, nieprawidłowa pozycja przy spaniu),
• przeciążenia i brak ruchu wynikające z trybu pracy,
• stres powodujący napięcie mięśni szyi i barków,
• szybkie i niekontrolowane ruchy głową,
• słabo rozwinięte mięśnie w okolicy szyi,
• nieprawidłowa budowa kręgosłupa spowodowana uwarunkowaniami genetycznymi lub wadami postawy (lordoza szyjna, kifoza szyjna, nieprawidłowy kształt kręgów szyjnych),
• urazy mechaniczne odcinka szyjnego.

Dyskopatia szyjna – objawy

Objawy dyskopatii szyjnej mogą być zróżnicowane, w zależności od dokładnej lokalizacji zmian patologicznych. Do najbardziej charakterystycznych symptomów zalicza się:

• Ból w okolicy szyi – występuje punktowo lub ma charakter rozlany. Może występować stale lub pojawiać się przy wykonywaniu określonych ruchów. Towarzyszą mu sztywność karku, uczucie drętwienia i mrowienia do ramion, łopatek, palców dłoni, a także potylicy lub żuchwy.
• Osłabienie i skurcze mięśni – pojawia się trudność w podnoszeniu i trzymaniu przedmiotów wskutek utraty siły mięśniowej (mięśni rąk, dwugłowych i trójgłowych). Występują także bolesne i niekontrolowane skurcze mięśni uniemożliwiające poruszanie głową.
• Zawroty głowy – zwyrodniałe kręgi szyjne mogą uciskać tętnicę podstawną i kręgową, które odpowiadają za dostarczenie krwi do ośrodków równowagi w mózgu. Jej nieprawidłowy przepływ powoduje zawroty głowy, nudności, wymioty, a nawet omdlenia.
• Szumy uszne – wzdłuż kręgosłupa biegną naczynia, które pompują krew do nerwu przedsionkowego i ucha środkowego. Ich ucisk, spowodowany nieprawidłowym ułożeniem kręgów szyjnych, może wywoływać uciążliwe szumienie w uszach.
• Zaburzenia widzenia – ucisk kręgów szyjnych może skutkować pogorszeniem wzroku. Osoby cierpiące na dyskopatię szyjną doświadczają widzenia rozmytego lub bolesnego wrażenia rozpierania gałek ocznych.

Dyskopatia szyjna – diagnostyka

Rozpoznanie dyskopatii szyjnej zaczyna się od przeprowadzenia szczegółowego wywiadu lekarskiego. Specjalista nie tylko pyta o wszystkie dolegliwości świadczące o rozwoju schorzenia, ale także o charakter pracy i nawyki wynikające z prowadzonego trybu życia. W celu postawienia trafnej diagnozy lekarz przeprowadza badania fizykalne (aby zlokalizować ból i zwyrodnienia) i obrazowe.

• Rezonans magnetyczny – pozwala na uzyskanie szczegółowego obrazu tkanek miękkich kręgosłupa i sprawdzenie, w jakim stanie są dyski,
• tomografia komputerowa – pomaga ustalić, który dysk uległ uszkodzeniu. Bardzo często jest wykonywana z podaniem środka kontrastowego w celu uzyskania lepszego obrazu,
• rentgen – dzięki badaniu można wykryć zmiany w którymś z kręgów szyjnych oraz sprawdzić, czy nie znajdują się one zbyt blisko siebie,
• elektromiografia, elektroneurografia – to badania mierzące aktywność elektryczną mięśni i nerwów pozwalające na ustalenie, w którym miejscu dochodzi do zmian patologicznych,
• mielogram – ustala dokładne miejsce ucisku nerwu, wykrywa przerost kości i inne nieprawidłowości zachodzące w obrębie odcinka szyjnego kręgosłupa.

Dyskopatia szyjna – leczenie i rehabilitacja

Pierwszym krokiem w przypadku zahamowania dyskopatii szyjnej jest leczenie zachowawcze. Polega ono na zastosowaniu następujących działań:

• leczenie farmakologiczne – podanie leków przeciwbólowych, przeciwzapalnych, rozluźniających mięśnie i sterydów w postaci zastrzyków lub tabletek,
• fizjoterapia – polega na wzmacnianiu i rozciąganiu mięśni szyi, barków i ramion. Fizjoterapeuta prowadzący zajęcia uczy utrzymania prawidłowej postawy ciała podczas chodzenia, siedzenia i stania. Aby ułatwić zachowanie prawidłowej pozycji podczas wykonywania codziennych czynności, specjalista może także zalecić stosowanie kołnierza ortopedycznego lub poduszki ortopedycznej do snu,
• fizykoterapia – lekarz (lub fizjoterapeuta) może zalecić zabiegi laserowe, ultradźwięki, krioterapię, ciepłe okłady, jonoforezę, które ograniczają stan zapalny, dolegliwości bólowe i napięcie mięśniowe,
• terapie holistyczne – niektórzy rekomendują akupunkturę, akupresurę czy jogę do zahamowania dolegliwości dyskopatii szyjnej. Bardzo ważną rolę odgrywają także inne zabiegi, które pozwalają na redukcję napięcia mięśniowego oraz stresu. Regenerację uszkodzonych struktur przyspieszają chiropraktyka, kinesiotaping, masaż i inne zabiegi osteopatyczne,
• operacja – dotyczą skrajnych przypadków, gdy podstawowe metody zawodzą. Do najczęściej wykonywanych zabiegów chirurgicznych zalicza się: artroplastykę krążka międzykręgowego, dyscektomię szyjną tylną, mikroendoskopową dyscektomię i przednią dyscektomię szyjną z zespoleniem.

Dyskopatia szyjna – profilaktyka

W większości przypadków objawy dyskopatii szyjnej zanikają samoistnie lub po zastosowaniu odpowiedniego leczenia po kilku tygodniach. Aby nie dopuścić do jej ponownego wystąpienia, warto zastosować się do kilku zasad:

• utrzymanie stawów w dobrej kondycji – zwyrodnienie stawów może stać się przyczyną rozwoju dyskopatii szyjnej kręgosłupa, dlatego zaleca się w miarę możliwości uprawianie sportów, by nie doprowadzić do ich szybkiego „zużycia”. Polecane są np. jazda na rowerze, aerobic, nordic-walking, pływanie,
• odpowiednia waga – zbędne kilogramy znacznie obciążają kręgosłup i zwiększają ryzyko występowania dolegliwości bólowych w okolicy karku, barków i ramion,
• prawidłowa postawa ciała – zła postawa podczas podnoszenia ciężkich przedmiotów negatywnie wpływa na obciążenie odcinka szyjnego kręgosłupa. Problem może stanowić także syndrom sms-owej szyi, który polega na trzymaniu głowy mocno przechylonej do przodu,
• dobra organizacja miejsca pracy – ustawienie krzesła i monitora na wysokości wzroku zapewnia prawidłową pozycję podczas wykonywania codziennych obowiązków w pracy,
• zdrowy styl życia – palenie jest jedną z przyczyn stwardnienia tętnic, co może doprowadzić do uszkodzenia dysków. Zaleca się także dietę bogatą w witaminy i minerały, niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.

Dyskopatia szyjna a niedobór mazi stawowej

Jeśli zależy nam na wzmocnieniu szyi, trzeba zadbać o profilaktykę. Jednym z jej kluczowych aspektów będzie regularne uzupełnianie niedoborów mazi stawowej. Zbyt mała ilość płynu może prowadzić do tarcia kręgów, a to z kolei – uniemożliwi prawidłowe i bezbolesne wykonywanie ruchów szyją. Dlatego warto sięgnąć po suplementy pochodzenia naturalnego w celu wzmocnienia chrząstki stawowej. Bogate w kwas hialuronowy i siarczan chondroityny preparaty przyczyniają się do stabilizacji połączeń kostnych i wpływają na dobrą kondycję stawów. Warto pamiętać o tym, że oba składniki przyjmowane jednocześnie skuteczniej redukują wszelkie dolegliwości niż oddzielnie ich stosowane.