Witamina E to bogate źródło przeciwutleniaczy chroniących nas przed działaniem wolnych rodników. Wykazuje działanie przeciwrakowe, zapobiega powstawaniu zapaleń i opóźnia procesy starzenia się skóry. Wpływa pozytywnie na układ sercowo-naczyniowy i kondycję stawów. Poznaj inne właściwości zdrowotne witaminy E i dowiedz się, w których produktach spożywczych występuje ona w największej ilości.
Witamina E jest grupą organicznych związków chemicznych, naturalnie występujących pod postacią tokoferoli i tokotrienoli. Związki występujące w ośmiu formach wykazują różną aktywność biologiczną. Dlatego tak ważne jest, by dostarczać witaminę E z różnych źródeł.
Witamina E pełni bardzo ważną funkcję w ludzkim organizmie. Nie bez przyczyny nazywana jest ona przez wielu witaminą młodości. Wykazuje bowiem silne właściwości antyoksydacyjne. Skutecznie zapobiega utlenianiu lipidów wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, chroniąc tym samym błony komórkowe przed uszkodzeniem. Z tego samego powodu witamina ta może zmniejszać ryzyko wystąpienia nowotworów.
Witamina E znakomicie zabezpiecza układ sercowo-naczyniowy – obniża krzepliwość krwi, uelastycznia i wzmacnia naczynia krwionośne, a także zapewnia prawidłową przepuszczalność błon komórkowych. Chroni także krwinki czerwone przed przedwczesnym rozpadem. Uczestniczy w transporcie tlenu do mięśni, a tym samym gwarantuje ich odpowiednią wydolność. Obniża też poziom złego cholesterolu i zapobiega odkładaniu się blaszek miażdżycowych. Związek ten to również znakomity przeciwutleniacz. Chroni przed stresem oksydacyjnym, wywołanym przez wolne rodniki. Zapobiega jego niekorzystnemu działaniu i wspiera ogólną odporność organizmu.
Jak widać, witamina E jest naprawdę ważnym składnikiem wspomagającym codzienne funkcjonowanie organizmu. Zgodnie z zaleceniami Instytutu Żywności i Żywienia dzienna norma na witaminę E określana jest następująco:
Choć niedobory tego składnika zdarzają się u osób zdrowych wyjątkowo rzadko, warto codziennie dbać o prawidłowy jego poziom. Szczególnie podczas uprawiania intensywnej aktywności fizycznej lub w sytuacjach stresowych.
U kobiet w ciąży zapotrzebowanie na witaminy i składniki mineralne jest podwyższone. Witamina E wraz z kwasem foliowym zapewniają prawidłowy rozwój płodu i zapobiegają wadom cewy nerwowej. Wpływają jednak pozytywnie nie tylko na układ nerwowy dziecka, ale także na narząd wzorku oraz prawidłową masę urodzeniową. Niedobory witaminy E u noworodków i wcześniaków są bardzo niebezpieczne. Mogą być przyczyną niedokrwistości, dysplazji oskrzelowo-płucnej i wad wzroku.
Witamina E wpływa na ogólną odporność organizmu, co w przypadku przyszłych mam jest niezwykle ważne. Zbyt małą ilość przyjmowanej substancji może powodować również anemię. Zaleca się, by kobiety w ciąży spożywały jej od 15 do 19 mg dziennie.
Osoby zmagające się z chorobami stawów (głównie reumatoidalnym zapaleniem stawów) wykazują w badaniach niższy poziom przeciwutleniaczy i odnotowują zwiększoną ilość wolnych rodników. Witamina E będąca świetnym przeciwutleniaczem, wpływa więc realnie również na kondycję stawów. Wspomniane zabezpieczenie komórek przed stresem oksydacyjnym, odnajduje także odzwierciedlenie w tej części układu ruchu.
Dlatego też w suplementacji pacjentów zmagających się z chorobami stawów zaleca się wdrożenie 3 niezwykle ważnych ich budulców: witaminy E, kwasu hialuronowego oraz siarczanu chondroityny.
Witamina E działa nie tylko wewnętrznie, spowalnia też procesy starzenia skóry oraz pomaga łagodzić stany zapalne i zmiany w jej obrębie. Dlatego też chętnie wykorzystywana jest w kosmetyce i farmakologii.
Będąca składnikiem maści i kremów (głównie tych przeznaczonych do stosowania na twarzy), przenika przez naskórek i wchłania się w cement międzykomórkowy. Poprawia tym samym elastyczność skóry i zapobiega powstawaniu zmarszczek oraz zrogowaceń. Dodatkowo związek wykazuje właściwości odżywcze i regenerujące. By witamina E spełniała swoją funkcję w preparatach przeznaczonych na twarz, jej stężenie nie powinno być niższe niż 2%.
Witamina E połączona z witaminą A, stanowi opcję w leczeniu takich schorzeń jak łuszczyca, trądzik, egzema i inne zapalenia skóry różnego pochodzenia. Wpływa dobrze również na kondycję włosów. Sprawia, że są odpowiednio odżywione, bardziej sprężyste i mniej podatne na wypadanie.
Witamina E występuje głównie w produktach roślinnych. Odnajdziemy ją między innymi w:
W produktach pochodzenia zwierzęcego witamina E występuje głównie w mleku i jego pochodnych oraz jajach. Z racji tego, że należy do związków rozpuszczalnych w tłuszczach, zaleca się jej spożywanie właśnie w takim towarzystwie.
Z racji tego, że witamina E zwiększa wrażliwość komórek na działanie insuliny, o właściwy jej poziom powinni zadbać przede wszystkim cukrzycy. To również bardzo ważny składnik diety u osób zmagających się z chorobą Parkinsona lub Alzheimera – witamina E hamuje procesy starzenia się mózgu.
Zbyt niski poziom witaminy E może powodować osłabienie mięśni i pogorszenie koncentracji. Skóra staje się mniej elastyczna, szara i wysuszona. Zauważyć można także osłabienie kondycji włosów i uzębienia. Niedobór witaminy E powoduje wolniejsze gojenie się ran. Zaburza też wchłanianie się tłuszczów.
Związek bierze także udział w tworzeniu nasienia u mężczyzn oraz wspomaga pracę układu rozrodczego u kobiet. Stąd też jego niedobór może prowadzić do zaburzeń płodności.
Niedobory witaminy E często występują u osób z zaburzeniami trawienia i problemami związanymi ze wchłanianiem się tłuszczów. Zbyt niski poziom tego składnika zauważa się u osób zmagających się z celiakią czy mukowiscydozą.
Niewskazane jest stosowanie suplementacji witaminy E podczas radio- i chemioterapii, a także w trakcie przyjmowania leków przeciwzakrzepowych. Unika się wysokiej suplementacji tego składnika u pacjentów po przeszczepach. Przyjmowanie dużych dawek witaminy wraz z aspiryną lub warfaryną może obniżać krzepliwość krwi, powodując zwiększoną tendencję do krwawienia.
