Polimialgia reumatyczna to choroba tkanki łącznej, która dotyka najczęściej osoby w podeszłym wieku. Objawia się bólem m.in. karku i szyi, sprawiając problemy w codziennym wykonywaniu podstawowych czynności. Czasem rozwija się powoli przez wiele miesięcy, jednak w niektórych przypadkach może zaatakować gwałtownie. Mimo że przyczyny polimialgii nie są do końca znane, medycyna bardzo dobrze radzi sobie z jej diagnozą i leczeniem.
Polimialgia reumatyczna, w skrócie nazywana PMR, jest zaliczana do chorób układowych tkanki łącznej. Prawdopodobieństwo jej wystąpienia rośnie wraz z wiekiem i dotyczy najczęściej kobiet po 50. roku życia, które zmagają się z tym schorzeniem 2-krotnie częściej niż mężczyźni. Szczyt zachorowań obserwuje się u pacjentów w wieku 70-80 lat. Co więcej, według statystyk najwięcej przypadków odnotowuje się u rasy białej w północnej części Europy, podczas gdy na południu kontynentu bardzo rzadko występuje.
Polimialgia reumatyczna to choroba autoimmunologiczna wieku podeszłego, która jest coraz częściej diagnozowana (także w Polsce) w związku ze starzeniem się społeczeństwa. U osób zmagających się z tym schorzeniem komórki odpornościowe stają się agresywne i napierają na mięśnie karku, szyi, obręczy barkowej i biodrowej, doprowadzając do stanu zapalnego. Polimialgia może rozwijać się długimi miesiącami lub gwałtownie atakować poszczególne partie mięśni i stawów, wywołując ból i sztywność.
Mimo że jej przyczyny nie są do końca znane, medycyna wyróżnia kilka czynników sprzyjających jej występowaniu:
Do najbardziej typowych symptomów polimialgii reumatycznej zalicza się ból i sztywność mięśni w okolicy szyi, barków i stawów obręczy biodrowej. W początkowej fazie choroby objawy występują najczęściej rano (do godziny po przebudzeniu), a wraz z jej postępem mogą stać się bardzo uciążliwe, znacząco ograniczając ruchomość kończyn.
Oto lista objawów, jakie mogą towarzyszyć polimialgii:
Wyniki przeprowadzonych badań mówią o tym, że u 20% chorych na polimialgię reumatyczną diagnozuje się także inną bardzo poważną chorobę – olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic (choroba Hortona). Z kolei u 40-60% pacjentów wraz z tym schorzeniem pojawia się właśnie polimialgia. Olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic objawia się bólem w okolicy skroni, zaburzeniem widzenia oraz może spowodować gorączkę i nagłą utratę wagi.
Nieleczona i lekceważona polimialgia reumatyczna może prowadzić do rozwoju wielu groźnych powikłań:
Za rozpoznanie polimialgii reumatycznej odpowiada zazwyczaj specjalista reumatolog, głównie na podstawie wywiadu przeprowadzonego z pacjentem i podstawowych wyników badań krwi. Wśród objawów najważniejsze znaczenie ma długotrwałe występowanie bólu w co najmniej dwóch spośród trzech grup mięśni w okolicy obręczy barkowej, biodrowej i szyi/karku. Dodatkowym, bardzo istotnym, symptomem jest uczucie sztywności w wyżej wymienionych miejscach, trwające co najmniej 1 godzinę po przebudzeniu lub dłuższym unieruchomieniu. Nie można także zapominać o wieku chorego – polimialgii z reguły nie diagnozuje się u osób poniżej 50. roku życia.
Jeśli chodzi o badania laboratoryjne, kluczowe znaczenie mają:
W przypadku zapalenia stawów bardzo pomocne są także badania obrazowe – USG czy rezonans magnetyczny, które umożliwiają wykrycie stanów zapalnych błony maziowej stawów, kaletek i pochewek ścięgnistych.
Skrupulatna diagnoza pozwala stwierdzić, czy pacjent faktycznie zmaga się z polimialgią reumatyczną, która często bywa mylona z innymi chorobami np. reumatoidalnym zapaleniem stawów, chorobą zwyrodnieniową stawów, niedoczynnością tarczycy czy nowotworami jelita grubego, płuc, nerek.
Polimialgia reumatyczna to całkowicie uleczalna choroba, która może ustąpić samoistnie, jednak u większości chorych konieczna jest kilkuletnia terapia. Oto najskuteczniejsze sposoby leczenia i łagodzenia objawów tego schorzenia:
Po zakończeniu leczenia bardzo istotna jest długotrwała obserwacja polegająca na monitorowaniu poszczególnych grup mięśni i stawów oraz towarzyszącym im objawów.
Osoby cierpiące na polimialgię reumatyczną uskarżają się głównie na ból i sztywność stawów. Dlatego bardzo ważna jest profilaktyka, mająca za zadanie utrzymanie ich w jak najlepszej kondycji. Warto zwrócić uwagę na regularne uzupełnianie niedoborów mazi stawowej, której deficyt może prowadzić do tarcia kości, powodując dyskomfort podczas wykonywania ruchów kończynami. Suplementy pochodzenia naturalnego, zawierające kwas hialuronowy i siarczan chondroityny, regenerują miejsca zapalne i wzmacniają chrząstkę stawową. Jednoczesne stosowanie obu składników ma o wiele wyższą skuteczność niż ich oddzielne stosowanie, co prowadzi do poprawy elastyczności stawów.
