Drętwienie kończyn w nocy to niepokojący objaw, zwłaszcza gdy występuje często i ulega nasileniu. Z tą uciążliwą dolegliwością, która utrudnia komfortowy wypoczynek, zmaga się coraz większa liczba osób. Może ona wynikać z wielu przyczyn, jak np. zbyt długie siedzenie w jednej pozycji, a w niektórych przypadkach zwiastować poważniejsze schorzenie w postaci choroby zwyrodnieniowej stawów.
Drętwienie kończyn w nocy powstaje wskutek zaburzenia przewodnictwa nerwowego (parastezji). Podczas snu organizm przechodzi w etap rozluźnienia i wyciszenia, przez co zmniejsza się aktywność układu autonomicznego, doprowadzając do tego nieprzyjemnego uczucia. Najczęściej występuje pod postacią mrowienia, któremu mogą towarzyszyć: uczucie wbijania igieł, chwilowy niedowład, obrzęk, pieczenie lub silny ból. W zależności od przyczyny pojawia się w różnych miejscach – na powierzchni grzbietowej lub dłoniowej ręki, czubkach palców stóp, stopach lub obejmuje całe kończyny. Jednorazowe drętwienie nie powinno stanowić powodu do niepokoju. W przypadku nasilenia objawów warto udać się lekarza w celu zdiagnozowania problemu.
Prawdopodobnie każdy z nas przynajmniej raz w życiu doświadczył nieprzyjemnego drętwienia kończyn w nocy. Zwykle takie mrowienie wynika z nieprawidłowej pozycji ciała i po krótkim czasie znika samoistnie. Jednak w niektórych przypadkach może oznaczać poważną chorobę. Drętwienie może przebiegać w następującej postaci:
Oto lista schorzeń, które mogą przyczyniać się do nocnego drętwienia kończyn.
Jedną z głównych przyczyn są choroby stawów. W ich przebiegu dochodzi najczęściej do niszczenia chrząstki stawowej, a nawet całego stawu, co może skutkować nocnym drętwieniem każdej z kończyn. Schorzenie dotyczy głównie stawu biodrowego i kręgosłupa. Inne choroby, które mogą odpowiadać za tę dolegliwość to reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) i zespół cieśni nadgarstka.
Siedzący tryb życia i nieprawidłowa postawa ciała mogą prowadzić do wielu schorzeń tkanek miękkich i chorób zwyrodnieniowych kręgosłupa: dyskopatii, rwy kulszowej, rwy barkowej, neuropatii, osteoporozy, lordozy szyjnej i innych zaburzeń strukturalnych powodujących ucisk nerwów w kanale kręgowym. Natomiast przeciążenie kończyn górnych, spowodowanych ciężką pracą fizyczną lub niewłaściwą pozycją przy komputerze, skutkuje najczęściej takimi schorzeniami jak: łokieć tenisisty, zespół kanału nerwu łokciowego, przykurcz Volkmanna, przykurcz Dupuytrena. Każda z wymienionych chorób może przyczyniać się do nocnego drętwienia kończyn.
Biorąc pod uwagę, że drętwienie kończyn jest związane z zaburzeniem dopływu krwi, przyczyny tej dolegliwości mogą leżeć w takich chorobach jak: miażdżyca, systemowe zapalenie naczyń krwionośnych czy przemijające niedokrwienie mózgu. Do bardzo niebezpiecznych objawów zalicza się także silne drętwienie lewej ręki, które w połączeniu z ostrym bólem w klatce piersiowej i dusznościami może wskazywać na stan przedzawałowy lub zawał serca.
Złamania kości, zwichnięcia, skręcenia czy stłuczenia bardzo często prowadzą do ucisku, a nawet uszkodzenia nerwów obwodowych, odpowiedzialnych za drętwienie kończyn w nocy.
Mrowienie i drętwienie kończyn mogą być wynikiem nieprawidłowego odżywiania. Niedobór magnezu, wapnia i witaminy z grupy B negatywnie wpływa na funkcjonowanie układu nerwowego.
Długotrwały stan napięcia nerwowego, przewlekły stres, dystymia, hipochondria, depresja – każdy z tych czynników może wywoływać uczucie drętwienia i mrowienia w kończynach.
W niektórych przypadkach dolegliwość może być spowodowana cukrzycą, zmianami nowotworowymi w obrębie przebiegu nerwów, chemioterapią, neuropatią obwodową, chorobami autoimmunologicznymi (np. nadczynnością tarczycy) czy stwardnieniem rozsianym.
W przypadku, gdy drętwienie kończyn w nocy występuje coraz częściej i nasila się, należy jak najszybciej umówić się na wizytę lekarską. W pierwszej kolejności lekarz rodzinny przeprowadzi wywiad z pacjentem i podstawowe badania fizykalne, na podstawie których może ustalić przyczynę nawracających dolegliwości. W razie wątpliwości wypisze skierowanie do specjalisty – reumatologa, ortopedy, neurologa, endokrynologa lub kardiologa – który może zlecić dodatkowe badania laboratoryjne, obrazowe i przewodnictwa nerwowego, w celu trafnego postawienia diagnozy i zastosowania odpowiedniej terapii.
Prawidłowe leczenie nocnego drętwienia kończyn zależy głównie od choroby wywołującej dolegliwości. W wielu przypadkach niezbędna jest rehabilitacja w postaci terapii manualnych i mięśniowo-powięziowych, pomagających przywrócić sprawność kończyn, wzmocnienie siły mięśniowej i poprawę krążenia. Niektóre z ćwiczeń po konsultacji z fizjoterapeutą można także wykonywać w domu. Rytmiczne ściskanie miękkiej piłeczki w dłoni czy wzmacnianie poszczególnych mięśni wokół kręgosłupa może prowadzić do złagodzenia objawów lub całkowicie zapobiec nawrotom choroby.
W cięższych przypadkach stosowana jest farmakoterapia (w celu wyrównania niedoborów pierwiastków i substancji chemicznych), a nawet zabieg chirurgiczny polegający na odblokowaniu uciśniętych nerwów.
Pierwszym działaniem, jakie podejmujemy przy zdrętwiałej kończynie, jest jej delikatne rozmasowywanie i powolne wykonywanie ruchów. Taka czynność doraźnie eliminuje objawy i pozwala na normalne funkcjonowanie. Co zrobić jednak, aby do takich sytuacji nie dochodziło? Nocnemu drętwieniu kończyn nie możemy w pełni zapobiec, jednak warto zastosować się do kilku zasad, dzięki którym w przyszłości nie będziemy narażeni na poważniejsze dolegliwości.
Ból i sztywność stawów bardzo często towarzyszą osobom, które zmagają się z drętwieniem kończyn w nocy. Dlatego tak istotne jest zadbanie o ich jak najlepszą kondycję. Regularne uzupełnianie niedoborów mazi stawowej poprzez stosowanie suplementów diety pochodzenia naturalnego o wysokiej zawartości kwasu hialuronowego i siarczanu chondroityny prowadzi do:
Warto podkreślić, że połączenie obu składników daje o wiele wyższą skuteczność działania niż ich oddzielne przyjmowanie.
