Na choroby stawów cierpi w Polsce ponad 9 milionów ludzi. Z zapalną postacią choroby zmaga się ok. 300-500 tys. Polaków, w tym dzieci i młodzież. Jedną z metod wspomagających tradycyjne leczenie reumatologiczne jest homeopatia. Dziedzina medycyny niekonwencjonalnej zakłada przyjmowanie specjalnych substancji pochodzenia naturalnego, które mogą wpływać na zmniejszenie dolegliwości bólowych i obrzęków. Sprawdź, na czym polegają alternatywne metody leczenia stawów, a także czy te metody są skuteczne.
Choroby reumatyczne atakują przede wszystkim narządy ruchu. Wywołują dolegliwości w postaci bólu, obrzęków i ograniczonej ruchomości. Do dziś nie podaje się jednej głównej przyczyny występowania chorób reumatycznych. Przyczyną powstawania dolegliwości stawów są najczęściej zaburzenia immunologiczne związane z procesem autoimmunizacji, synteza cytokin prozapalnych i nadmierna produkcja niektórych przeciwciał. Nieprawidłowości te sprawiają, że układ odpornościowy atakuje własne tkanki, prowadząc do przewlekłych stanów zapalnych. W przypadku niektórych chorób reumatycznych, zakłada się, że za pojawienie się i rozwój choroby, opowiadają czynniki o podłożu genetycznym.
Typowym objawem występowania chorób reumatycznych jest ból w stawach. Obejmować może pojedyncze stawy lub wiele z nich. Wśród najczęściej wymienianych innych dolegliwości o podłożu reumatycznym zalicza się:
Poza typowymi objawami reumatycznymi u pacjentów zauważa się także szereg innych zmian zachodzących w organizmie. Chodzi głównie o przewlekłe stany zapalne wywoływane przez patologiczne procesy zachodzące w tkance łącznej. Dlatego też częstym przedmiotem zainteresowań reumatologii jest nieprawidłowe oddziaływania układu odpornościowego.
W typologii zaproponowanej przez American Rheumatism Association wyróżnia się 10 grup chorób reumatycznych. Do najczęściej występujących należą układowe choroby tkanki łącznej, zapalenia i zwyrodnienia stawów. Ponadto za choroby reumatoidalne uznaje się także dolegliwości stawowe związane ze zmianami metabolicznymi i dokrewnymi, nowotwory stawów, zaburzenia nerwowowo-naczyniowe, choroby kości i chrząstek, zmiany i zaburzenia pozastawowe. Najczęściej występujące choroby stawów to:
Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) to przewlekła, zapalna, postępująca choroba układu tkanki łącznej. Cechuje się nietypowym, symetrycznym zapaleniem stawów, zmianami pozastawowymi i powikłaniami narządowymi. Bardzo często prowadzi do niepełnosprawności i kalectwa, a nawet przedwczesnej śmierci. W pierwszej fazie choroby najczęstszym objawem jest zapalenie stawów w obrębie śródręcza, śródstopia, paliczków dłoni i stóp. W większości przypadków w surowicy chorych wykrywa się czynnik reumatoidalny klasy IgM w postaci serologicznie dodatniej. Pozostałych pacjentów, u których nie stwierdzono obecności czynnika IgM, określa się jako serologicznie ujemnych.
Zwyrodnienie stawów to dolegliwość związana z procesami degradacji oraz syntezy chrząstki stawowej i podchrzęstnej warstwy kości w obrębie tkanek stawu. Powstaje na skutek działania czynników biologicznych i mechanicznych, objawia się głównie bólem, znacznym ograniczeniem ruchomości stawów, charakterystycznym „trzeszczeniem” i bolesnością uciskową. Pacjenci z chorobami zwyrodnieniowymi często skarżą się na sztywność stawów, zaburzenia chodu i osłabienie siły mięśni.
Zmiany zwyrodnieniowe zauważalne w obrazie radiologicznym występują najczęściej w okolicach stawów kolanowych (ok. 37% u osób po 60 r.ż., 19-28% po 45 r.ż.), biodrowych (ok. 27% po 45 r.ż.) i rąk (ok. 27% po 25 r.ż.). Podobną zależność obserwuje się w obrazie klinicznym, jednak zmienna jest proporcjonalność występowania. Tu odpowiednio choroby zwyrodnieniowe stawów kolanowych diagnozuje się u ok. 7-17% osób po 45 r.ż., biodrowych u ok. 9% po 45 r.ż. i rąk u ok. 7% osób po 25 r.ż.
Wśród przyczyn występowania tej choroby wymienia się przede wszystkim nadmierne przeciążenia stawów spowodowane zmniejszeniem powierzchni chrząstki stawowej, nierównomiernym rozłożeniem obciążenia wywołanym nieprawidłową budową stawu, zwiększeniem siły naporu na powierzchnie stawowe, powtarzającymi się nawracającymi obciążeniami.
Do głównych czynników ryzyka choroby zwyrodnieniowej zaliczamy:
W grupie ryzyka znajdują się m.in. rolnicy, tancerze, operatorzy młotów pneumatycznych, wyczynowi sportowcy, osoby wykonujące pracę klęcząc, dźwigając lub kucając. Na pojawienie się zwyrodnień mają także wpływ niektóre hormony (niedobór estrogenów), choroby zapalne stawów, schorzenia endokrynologiczne i metaboliczne oraz uzależnienie od nikotyny.
Reumatyzm tkanek miękkich dotyczy przede wszystkim najczęściej używanych stawów. Główną przyczyną występowania dolegliwości są mikrourazy, powodujące nawracający ból. Niewielkie uszkodzenia w postaci pęknięć są najczęściej wynikiem wieloletniego przeciążenia mięśni. Tego typu dolegliwości występują z reguły w obrębie barków, łokci i nadgarstków.
Zmiany w tkankach są niewidoczne na zdjęciach radiologicznych, co powoduje trudność z ich odpowiednio wczesnym rozpoznaniem. Co więcej, pacjenci z reguły nie skarżą się na konkretne dolegliwości bólowe (np. w obrębie jednego mięśnia), a zwracają uwagę na tzw. punkty bolesne, promieniujące w okolicach konkretnych tkanek. Wśród niepokojących objawów wskazujących na reumatyzm tkanek odnaleźć można:
Zesztywnienia i bóle pojawiają się w różnych porach dnia. Częściej obserwowane są jednak wieczorem. W grupie podwyższonego ryzyka są osoby świadczące ciężkie prace fizyczne oraz wykonujące schematyczne ruchy wywołujące mikrourazy.
Mimo iż choroby reumatyczne występuje głównie u osób starszych, także młode osoby mogą na nie zachorować. Najczęściej występującą dolegliwością reumatyczną u osób w młodym wieku jest młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów. Zapalne układowe choroby tkanki łącznej wieku rozwojowego diagnozuje się z reguły u dzieci obciążonych genetycznie lub narażonych na niekorzystne działanie czynników środowiskowych. Tu wymienia się m.in. infekcje bakteryjne, wirusowe i trwałe narażenie na stres.
Przewlekła choroba występująca u dzieci i nastolatków pojawia się jeszcze przed 16 rokiem życia. Towarzyszy jej zapalenie jednego lub kilku stawów, objawiające się bólem reumatycznym, ograniczoną ruchomością i obrzękiem. Przebieg MIZS przybiera postać zaostrzeń i remisji, czyli łagodzenia lub cofania się objawów.
Homeopatia to dziedzina medycyny niekonwencjonalnej zakładająca podawanie pacjentom konkretnych substancji w celu łagodzenia dolegliwości zdrowotnych. Najczęściej stanowi uzupełnienie kuracji tradycyjnej. Dla wielu osób jednak homeopatia jest jedyną metodą radzenia sobie z bólem i różnego rodzaju dolegliwościami. Leki homeopatyczne przygotowywane są z naturalnych składników pochodzenia roślinnego (np. zioła), zwierzęcego (np. jad węża, mleko zwierzęce) i mineralnego (np. sól morska, glinka, krzem, srebro, złoto). Bezpieczne i łatwe w użyciu, tworzone na podstawie zasady rozcieńczania i wstrząsania. Zasadniczo nie powinny wywoływać efektów ubocznych i działań niepożądanych, oczywiście pod warunkiem, że są aplikowane zgodnie z zaleceniami. Mogą je stosować również mamy karmiące, kobiety w ciąży i dzieci.
Homeopatia przez wiele środowisk lekarskich uznawana jest jednak za dość kontrowersyjną metodę leczenia. A jej efekty często porównywane są do skuteczności leków placebo. Z drugiej strony istnieje bardzo liczna grupa osób, które uznają leczenie niekonwencjonalne za jedyny sposób radzenia sobie z różnorodnymi dolegliwościami. Indywidualne podejście do pacjenta oraz minimalizm to podstawowe zasady leczenia homeopatycznego, które zdaniem jego zwolenników determinują jego skuteczność. W homeopatii bowiem bardzo ważne jest przeprowadzenie szczegółowego wywiadu z pacjentem i holistyczne podejście. Dwóch pacjentów chorych na tę samą (teoretycznie) dolegliwość, może uzyskać zgoła odmienne zalecenia dot. stosowania określonych leków homeopatycznych.
Najważniejsze zasady homeopatii:
Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Z jednej strony dlatego, że nie ma zbyt dużej ilości przeprowadzonych badań, które potwierdziłyby jej skuteczność. Wiele środowisk lekarskich bardzo sceptycznie podchodzi do skuteczności homeopatii. Wynika to często z faktu, że homeopatia często koncentruje się na leczeniu objawów, a nie na leczeniu samej choroby.
Badania wpływu homeopatii na przebieg leczenia u osób z reumatoidalnym zapaleniem stawów podjęli się naukowcy z Uniwersytetu Southampton. W trwającym 24 tygodnie badaniu wzięło udział 83 pacjentów zmagających się i leczących na RZS. Podczas testu nie zrezygnowali z dotychczasowych metod leczenia, a dodatkowo uczęszczali na wizyty u homeopaty. W wyniku czego zmniejszyły się dolegliwości bólowe, obrzęki stawów i ich elastyczność. Ankietowani wykazywali też lepsze samopoczucie. Ze względu jednak na niewielką grupę badanych, trudno uznać je za jednoczenie potwierdzające skuteczność homeopatii.
Preparaty homeopatyczne mogą służyć jako jedna z metod, wspomagających terapię właściwą w chorobach stawów. Wśród wielu dostępnych leków tego rodzaju, niektóre mogą łagodzić przykre objawy i dolegliwości. Każdorazowo należy jednak skonsultować zakres i dawki przyjmowanych substancji, gdyż przyjmowanie ich w nienależyty sposób może wywołać niepożądane efekty. Zamiar stosowania leków homeopatycznych warto każdorazowo skonsultować z lekarzem homeopatą.
Leki homeopatyczne występują w różnych postaciach:
Wśród składników używanych w produkcji substancji homeopatycznych, przeznaczonych do leczenia stawów odnaleźć można:
Skuteczność metod homeopatycznych zależy przede wszystkim od stosowania się do zaleceń lekarza i prowadzenia zdrowego, aktywnego trybu życia. Warto pamiętać, że ta metoda leczenia, nie przynosi natychmiastowych rezultatów.
W przypadku wielu dolegliwości stawów kluczowym aspektem poprawy ich kondycji jest uzupełnienie niedoborów mazi stawowej. Średnio do 25 roku życia organizm sam radzi sobie z produkcją optymalnych ilości kwasu hialuronowego. Niestety z biegiem lat, ilość tego kwasu w organizmie maleje, co może powodować negatywne konsekwencje związane z ograniczoną ruchomością stawów. Warto więc suplementować składniki, które występują w naturalnym składzie mazi stawowej. Zaliczamy do nich:
Łączna suplementacja obu składników jest dużo skuteczniejsza niż przyjmowanie ich osobno.
