Biodro trzaskające - przyczyny, objawy, profilaktyka

Biodro trzaskające, zwane także biodrem tancerza lub przeskakującym biodrem, to dolegliwość, na którą cierpi 10-20% społeczeństwa. Schorzenie to charakteryzuje się głośnymi odgłosami skoków lub trzasków w momencie poruszania stawem. Zwykle występuje podczas odwodzenia i przywodzenia biodra i nie ma nic wspólnego ze zwyrodnieniem samego stawu, lecz otaczających go tkanek miękkich. Jakie są objawy i co zrobić, gdy zaczniemy zmagać się z tym problemem? Dowiesz się tego z naszego poradnika.

Trzaskające biodro - najczęstsze przyczyny

Trzaskające biodro (SHS – snapping hip syndrome) to schorzenie powstające z napięcia mięśni i ścięgien otaczających biodro. Grupą najbardziej narażoną na tę dolegliwość są sportowcy uprawiający dyscypliny związane z obciążeniem stawu biodrowego i wykonujący wokół niego ruchy rotacyjne (bieganie, balet). Problem dotyczy także młodych osób, którym podczas gwałtownego wzrostu może towarzyszyć ucisk struktury mięśniowej. Oto najczęstsze przyczyny biodra trzaskającego:

• wady postawy spowodowane koślawymi kolanami lub przykurczem zgięciowym stawu biodrowego,
• reumatoidalne zapalenie stawów (RZS),
• zwyrodnienie stawów,
• doznane urazy w okolicy biodra,
• stany zapalne ścięgien oraz ich bliznowacenie,
• zabiegi chirurgiczne przeprowadzane w obrębie biodra,
• nieprawidłowa budowa stawu biodrowego,
• częste zastrzyki domięśniowe w obrębie biodra,
• wiek i znaczna nadwaga,
• stany przeciążeniowe spowodowane długotrwałym siedzeniem w jednej pozycji lub niewłaściwie wykonywaną aktywnością sportową.

Zespół trzaskającego biodra - główne rodzaje

Specjaliści wskazują, że biodro trzaskające powstaje wskutek dysproporcji między poszczególnymi mięśniami znajdującymi się w stawie biodrowym. Medycyna rozpoznaje trzy rodzaje tej dolegliwości:

1. Wewnętrzne – mamy z nim do czynienia, gdy ścięgno biodrowo-lędźwiowe ociera się o krętarz mniejszy kości udowej lub wzgórek biodrowo-łonowy (trzaskanie jest mocno odczuwalne zwłaszcza w okolicy pachwiny). Ból wynika przede wszystkim z podrażnienia kaletki i nadmiernie napiętych tkanek miękkich.
2. Zewnętrzne – w tym przypadku nieprzyjemne dolegliwości możemy odczuwać w wyniku przesuwania się pasma biodrowo-piszczelowego po krętarzu większym (zewnętrzna strona górnej części kości udowej). Trzaskanie pojawia się w momencie przejścia biodra do zgięcia.
3. Wewnątrzstawowe – to uszkodzenia mechaniczne występujące wewnątrz stawu np. patologia chrząstki stawowej, zerwanie więzadła głowy kości udowej czy obrąbka stawowego. W tym przypadku dolegliwości mogą być najbardziej dokuczliwe, gdyż promieniują na całą nogę.

Jakie są objawy biodra trzaskającego?

Do podstawowych objawów biodra trzaskającego należą uczucie przesuwania się kości i dźwięk trzaskania. Początkowo dolegliwość nie wywołuje bólu, jednak jest słyszalna – charakterystyczny dźwięk pojawia się w określonych sytuacjach np. podczas zginania biodra. Z czasem przeskakiwanie może powtarzać się wielokrotnie i na zaawansowanym etapie choroby wywoływać tępy ból w okolicy stawu biodrowego. Ponadto zespół biodra trzaskającego może powodować:

• osłabienie mięśni nóg,
• szybsze zmęczenie,
• trudności z chodzeniem,
• obrzęk i stany zapalne.

Diagnoza zespołu trzaskającego biodra

Z uwagi na to, że biodro jest złożonym stawem, dokładną diagnozę musi postawić lekarz. W tym przypadku zalecana jest wizyta u specjalisty zajmującego się układem kostnym – ortopedy. Podczas pierwszej wizyty diagnosta dokładnie omawia z pacjentem, jakie czynności wywołują trzaskanie i prosi o zademonstrowanie, w jakich sytuacjach do niego dochodzi.

Prócz wywiadu i standardowych badań laboratoryjnych (np. USG) czasami konieczne staje się wykonanie prześwietlenia rentgenowskiego lub rezonansu magnetycznego. Mają one na celu dokładne sprawdzenie stanu kości z okolicy stawu biodrowego i wykluczenie pozostałych chorób. Przeskakujące biodro może być mylone z innymi schorzeniami: chorobą zwyrodnieniową stawów, dyskopatią, wadami postawy, czy chorobami reumatycznymi.

Biodro trzaskające – leczenie

Jeśli problem trzaskającego biodra występuje sporadycznie, zaleca się ograniczenie aktywności fizycznej i poprawę wady postawy, by uniknąć ruchów powodujących uczucie przeskakiwania. Jeśli pacjent odczuwa ból, ortopeda może w pierwszej kolejności zapisać środki przeciwbólowe i stosowanie zimnych okładów. W przypadku zaawansowanego stadium zalecana jest rehabilitacja, mająca na celu odbudowę przykurczonych struktur mięśni. Szczególnie polecane są następujące zabiegi:

• krioterapia miejscowa (nawiewy, kompresy, chłodzenie aerozolem, zimne okłady),
• laseroterapia (w postaci punktowego i prysznicowego lasera),
• ultradźwięki i fala uderzeniowa (fale dostają się do środka stawu i trafiają w chore miejsca),
• kinesiotaping, czyli zastosowanie elastycznych taśm (odciążają stawy i zmniejszają ryzyko wystąpienia kontuzji podczas wysiłku fizycznego),
• elektroterapia (prądy Nemeca, TENS, jonofereza podawana ze środkiem przeciwbólowym i przeciwzapalnym),
• iniekcja sterydowa bezpośrednio trafiająca w miejsce stanu zapalnego,
• ćwiczenia rozciągające (stretching) koncentrujące się na rozluźnieniu mięśni przy jednoczesnym wzmocnieniu osłabionych partii.

Biodro trzaskające - operacja

Przeskakujące biodro może być także leczone operacyjnie. Zabieg zwany artroskopią sprawdza się w przypadku nasilenia dolegliwości uniemożliwiających normalne funkcjonowanie. To wysoce skuteczna i mniej inwazyjna metoda leczenia niż klasyczna operacja. Lekarz za pomocą artroskopu zmniejsza napięcie ścięgna i likwiduje wszelkie nieprawidłowości w obrębie stawu biodrowego. Po zabiegu wymagana jest rehabilitacja, trwająca kilka tygodni i chodzenie o kulach, aby ograniczyć ruchy podczas chodzenia. Z czasem po artroskopii przestaje nam towarzyszyć nieprzyjemne uczucie tarcia i – co za tym idzie – bólu.

Trzaskające biodro a uzupełnienie niedoborów mazi stawowej

Jeśli zależy nam na wzmocnieniu bioder, z pewnością należy zadbać o profilaktykę. Jednym z kluczowych czynników będzie uzupełnienie niedoboru mazi stawowej – odpowiednio odżywiona chrząstka zmniejsza ryzyko wystąpienia kontuzji. Z wiekiem w organizmie zachodzą zmiany, które uniemożliwiają mu wytwarzanie wystarczającej ilości mazi stawowej. Jej utrata może prowadzić do zużycia stawów i tarcia sąsiednich kości. Tym samym warto sięgnąć po suplementy diety zawierające kwas hialuronowy i siarczan chondroityny. Łączna suplementacja dwóch, wspomnianych składników ma zdecydowanie większą skuteczność niż ich oddzielne stosowanie. Wzmocniona i elastyczniejsza chrząstka stawowa nie tylko stabilizuje połączenia kostne, ale także zmniejsza ból stawów.

Trzaskające biodro - profilaktyka

Coraz większa liczba osób zmaga się z trzaskającym biodrem. Aby uniknąć takich problemów zaleca się wykonywanie następujących czynności:

• automasaż z wykorzystaniem piłek lub rollerów,
• rozciąganie mięśni, szczególnie przed wysiłkiem fizycznym,
• wykonywanie zróżnicowanej aktywności fizycznej, jeśli pracujemy przy biurku,
• utrzymywanie prawidłowej postawy ciała.

Warto mieć świadomość tego, że profilaktykę należy zaczynać od małego. Nieskorygowane w dzieciństwie wady postawy mogą w dużej mierze wpływać na problemy z biodrami w dorosłym życiu. Dlatego, jeśli podejmiemy stosunkowo szybko odpowiednie działania, możemy znacząco ograniczyć występowanie uciążliwych dolegliwości w przyszłości.