Osteoporoza i związane z nią złamania mogą pozbawić Cię mobilności i niezależności. To zwyrodnieniowa choroba kości, która dotyka głównie kobiety po menopauzie. Nie wywołuje żadnych objawów. Charakteryzuje się zmniejszeniem tkanki kostnej, co prowadzi do osłabienia kości i zwiększonego ryzyka złamań.
Niektóre osoby są szczególnie narażone na osteoporozę. Do grupy ryzyka możemy zaliczyć:
Osteoporoza to bardzo uciążliwa dolegliwość, dlatego jeżeli występuje u Ciebie podejrzenie osteoporozy, warto możliwie najszybciej udać się do specjalisty. Aby zdiagnozować osteoporozę i ocenić ryzyko złamania oraz określić potrzebę leczenia, lekarz najprawdopodobniej zleci badanie gęstości kości. Służy do pomiaru gęstości mineralnej kości (BMD). Zwykle wykonuje się go za pomocą absorpcjometrii rentgenowskiej podwójnej energii (DXA lub DEXA) lub dentysometrii kości. Ilość promieniowania rentgenowskiego pochłoniętego przez tkanki i kości jest mierzona za pomocą urządzenia DXA i koreluje z gęstością mineralną kości. DXA konwertuje informacje o gęstości kości na Twój wynik T i wynik Z. Wynik T określa ilość kości w porównaniu z normalną populacją młodych ludzi. Pozwala oszacować ryzyko złamania i potrzeby leczenia farmakologicznego. Z kolei wynik Z mierzy ilość kości, którą masz w porównaniu z innymi osobami w Twojej grupie wiekowej. Pozwala stwierdzić, czy wskazane są dodatkowe badania.
Jest to prosty, szybki i bezbolesny test. Nie musisz być na czczo ani specjalnie się przygotowywać. Jednak badanie gęstości kości nie jest zalecane kobietom w ciąży, ze względu na promieniowanie rentgenowskie. Międzynarodowe Towarzystwo Densytometrii Klinicznej (ISCD) ustaliło dwa obszary ciała, które należy zbadać: odcinek lędźwiowy kręgosłupa i biodra. W pewnych okolicznościach można również prześwietlić nadgarstek.
Aby wykluczyć inne choroby związane z osteoporozą i/lub złamaniami, należy wykonać badania z krwi. Warto sprawdzić poziom wapnia, fosforu i witaminy D. W niektórych przypadkach wskazana jest również tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny lub scyntygrafia kostna. Mogą pomóc w określeniu indywidualnych cech złamań kości i ustaleniu najlepszego sposobu leczenia.
Ilościowa tomografia komputerowa (QCT) to technika pomiaru gęstości mineralnej kości (BMD), w której skaner CT jest kalibrowany za pomocą fantomów stałych (wykonanych z hydroksyapatytu wapnia, reprezentujących różne gęstości mineralne kości) umieszczony pod pacjentem w podkładce. Tę technikę można stosować zarówno do obwodowych, jak i centralnych pomiarów BMD, przy czym preferowanymi lokalizacjami są kręgosłup lędźwiowy i biodra.
Może być przydatny w identyfikowaniu złamań i ocenie chorób metabolicznych kości. Pozwala wykryć ostre złamania np. kości krzyżowej. Ułatwia diagnozę złamań kręgów pod kątem objawów choroby podstawowej oraz to, czy złamanie jest stare, czy nowe. Rezonans magnetyczny jest bardzo precyzyjna w pomiarze struktury kości beleczkowej. W wielu przypadkach stanowi dobrą alternatywę dla biopsji kości.
Scyntygrafia układu kostnego pomaga diagnozować i oceniać różnorodne choroby kości i dolegliwości. Jest w stanie wskazać aktywność molekularną w organizmie. Dlatego umożliwia identyfikację choroby we wczesnym stadium.
Leczenie osteoporozy polega na spowolnieniu utraty kości lub zwiększeniu szybkości jej tworzenia. Istnieją dwa rodzaje leków:
Przy wyborze właściwego leku lekarz powinien wziąć pod uwagę płeć, wiek i ogólny stan zdrowia pacjenta, a także wyniki badań. Skuteczność lekarstwa i możliwość wystąpienia skutków ubocznych jest kwestią indywidualną.
